Najczęstsze awarie ręcznej skrzyni biegów
Data publikacji: 6 maja 2023
Ostatnia aktualizacja: 3 lipca 2023

Jakie są najczęstsze awarie manualnej skrzyni biegów?

Skrzynie biegów w samochodach pracują bardzo intensywnie już od momentu uruchomienia silnika. To bardzo ważny element konstrukcyjny pojazdów, bez którego jazda autem nie byłaby możliwa. Rzeczą naturalną jest, że z każdym przejechanym kilometrem skrzynie biegów ulegają zużyciu – dotyczy to zarówno wersji automatycznych, jak i manualnych. Natomiast na ich żywotność ogromny wpływ mają kwestie takie jak jakość wykorzystanych do produkcji podzespołów, sposób eksploatacji i serwisowanie. Jakie są najczęstsze awarie manualnych skrzyń biegów? Wyjaśniamy!

Dlaczego skrzynia biegów w samochodzie jest tak ważna?

Skrzynia biegów to bardzo ważny element konstrukcyjny pojazdów mechanicznych. Umożliwia ona optymalne w danej chwili przekazywanie mocy od silnika do kół samochodu, zależnie od obciążenia. Rozróżniamy skrzynie automatyczne (w których za zmianę biegów odpowiada komputer) oraz manualne (w których biegi zmieniane są ręcznie przez kierowcę). Manualna wersja ma bardzo złożoną budowę, ale jej główne elementy to zespoły kół zębatych osadzonych na wałkach (sprzęgłowym, pośrednim i głównym), łożyska, uszczelniacze oraz mechanizm przesuwu (lewarek do zmiany biegów).

Przyjmuje się, że średnia wytrzymałość manualnych skrzyń biegów to 150 tysięcy kilometrów, ale zdarza się, że wytrzymują one bez awarii nawet 200 i 300 tysięcy przejechanych kilometrów. Wszystko zależy od sposobu eksploatacji. Z pewnością trzeba pamiętać o odpowiednim serwisowaniu i regularnej wymianie oleju – mówi Robert Witkowski, właściciel firmy autoserwiskrakow24.pl.

Najczęstsze awarie manualnej skrzyni biegów

Jakie są najczęstsze awarie manualnej skrzyni biegów? Zwykle dotyczą one pięciu głównych usterek i wymagają wizyty w warsztacie samochodowym:

  • wyrobienia się bieżni łożysk;
  • zużycia pierścieni synchronizatorów;
  • odkształcenia się obudowy łożysk;
  • wyłamania zębów koła;
  • uszkodzeń mechanicznych (powstałych na skutek jazdy, podczas wycieku oleju lub podczas stłuczki).

Jakie są objawy awarii manualnej skrzyni biegów?

Sygnały świadczące o awarii manualnej skrzyni biegów są dość łatwe do rozpoznania, ale z pewnością wymagają profesjonalnej diagnostyki. Wśród objawów, które od razu powinny nas zaniepokoić, warto wymienić na przykład:

  • nietypowe dźwięki (stukanie, szuranie, wycie);
  • trudność lub całkowita niemożność zmiany biegów;
  • metaliczny zgrzyt podczas wrzucania biegów;
  • nietypowe poruszanie się lewarka (opór przy próbie zmiany biegów lub nadmierny luz, wypadanie biegów z wrzuconej pozycji);
  • samoistne szarpnięcia lewarka podczas wciskania pedału gazu.

Co skraca żywotność manualnych skrzyń biegów?

Zużywanie się skrzyń biegów to naturalny proces. Jednak duży wpływ na skrócenie ich żywotności mają: niska jakość wykonania (zależne od producenta), brak serwisowania (lub jego nieregularność) oraz nieprawidłowy sposób eksploatacji. Ta ostatnia kwestia to zdecydowanie najczęstsza przyczyna usterek. Ogromny wpływ na zużywanie się manualnych skrzyń biegów mają zachowania, takie jak:

  • agresywna jazda;
  • niewłaściwy sposób zmiany biegów (np. szarpanie lewarka);
  • zmiana biegów bez wciśniętego sprzęgła lub bez dociśnięcia go do końca;
  • zbyt częste hamowanie silnikiem;
  • trzymanie ręki na lewarku podczas jazdy;
  • niewłaściwe serwisowanie, brak regularnej wymiany oleju i płynów eksploatacyjnych.

Naprawa manualnej skrzyni biegów

Naprawa manualnej skrzyni biegów to dość pracochłonny i niestety dość kosztowny proces. Polega na rozebraniu skrzyni, dokładnej kontroli wszystkich podzespołów, zdiagnozowaniu problemu i wymianie uszkodzonych części na ich nowe odpowiedniki. Na końcu do wlewa się nowy olej przekładniowy. Niektóre elementy muszą być wymieniane parami (np. koła zębate). Czasem naprawa wymaga zamontowania nowego sprzęgła lub czujników (prędkości obrotowej czy biegu wstecznego).

Czy można zapobiec awarii manualnej skrzyni biegów?

Zużywanie się skrzyni biegów to naturalny proces, którego nie da się zatrzymać, ale można przesunąć go w czasie. Najważniejsza jest sama eksploatacja i dbanie o odpowiedni sposób jazdy. Bardzo istotne jest także regularne serwisowanie i właściwa diagnostyka samochodowa. Warto sprawdzić stan skrzyni biegów po przejechaniu 100 tysięcy kilometrów. Wtedy też zaleca się kompleksową zmianę olejów i płynów.

Skrzynia manualna czy automatyczna?

W naszym kraju w ostatnich latach zdecydowanie przybywa samochodów z automatycznymi skrzyniami biegów. Czy to oznacza, że automatyczne wersje wyprą te manualne? Wydaje się, że w najbliższym czasie nam to nie grozi. Chociaż zautomatyzowane wersje są wydajniejsze (mogą posiadać nawet 8 biegów) i uważa się je za wygodniejsze, to tradycyjne przekładnie ręczne wciąż mają wielu zwolenników. Są tańsze w serwisowaniu, a kierowcy uważają, że dzięki używaniu lewarka do zmiany biegów, jazda nie jest nudna.

Skrzynia biegów w Twoim samochodzie nie działa prawidłowo?

Zadzwoń i oddaj swój pojazd w ręce najlepszych fachowców od mechaniki samochodowej w Krakowie!

Powiązane artykuły:

Jak dbać o skrzynię biegów – 7 zachowań, których należy unikać

Olej w skrzyni biegów – co ile należy go wymieniać?

Sprzęgło do wymiany? Jakie są objawy jego zużycia?

Autor wpisu

Auto Serwis - zespół ekspertów z zakresu mechaniki pojazdowej: samochodowej i motocyklowej. Nie tylko pomagamy na miejscu - w naszym serwisie, ale też poprzez nasze poradniki.