Data publikacji: 17 marca 2023
Ostatnia aktualizacja: 27 kwietnia 2023

Jak dbać o skrzynię biegów – 7 zachowań, których należy unikać

Skrzynia biegów to podstawowy mechanizm każdego samochodu – bez względu na to, czy występuje w wersji manualnej, czy automatycznej. Jest jednocześnie jedną z bardziej awaryjnych części samochodowych, ponieważ często niewiele o nią dbamy, a jeszcze częściej nieprawidłowo jej używamy. Pewne powtarzające się zachowania mogą przyczynić się do tego, że skrzynia biegów w naszym pojeździe szybko się zepsuje, a warto wiedzieć, że jej naprawa nie należy do najtańszych. Jakich działań powinniśmy się wystrzegać? Jak dbać o skrzynię biegów, aby przedłużyć jej żywotność? Wyjaśniamy!

Co to jest i jak działa skrzynia biegów?

Każdy o niej słyszał i każdy wie, gdzie się jej używa, ale już niewielu potrafi wyjaśnić sposób jej działania. Skrzynia biegów – bo o niej mowa – to mechanizm, który w samochodach umożliwia zmianę przełożenia i służy do bardziej wydajnego przekazywania mocy z silnika do napędu pojazdu. Dzięki zmianie biegów możliwe jest utrzymanie odpowiedniej prędkości obrotowej silnika, która jest dostosowana do aktualnego obciążenia pojazdu oraz tempa jazdy. Skrzynia biegów to nie tylko ruchomy lewarek, który mamy pod ręką w czasie prowadzenia samochodu. Jest on tylko jednym z elementów skomplikowanego mechanizmu, w którego skład wchodzą również między innymi wałki (sprzęgłowe, główne i pośrednie), koła zębate, łożyska czy uszczelniacze.

Jak prawidłowo korzystać ze skrzyni biegów? Unikaj tych 7 zachowań!

Awaria skrzyni biegów to jeden z częstszych powodów oddania samochodu w ręce mechanika samochodowego. Dlaczego te mechanizmy tak często szwankują? W dużej mierze przyczyną problemów ze skrzynią biegów jest niewłaściwe użytkowanie jej i popełnianie kilku podstawowych błędów. Oto 7 zachowań, których należy unikać:

Niewciskanie sprzęgła do końca

Niedociskanie sprzęgła do końca to bardzo popularny błąd wielu kierowców. Niestety może on przyczynić się do szybszego zużycia skrzyni biegów, ponieważ powoduje zniszczenie synchronizatorów.

Więcej na temat problemów ze sprzęgłem dowiesz się z artykułu Sprzęgło do wymiany? Jakie są objawy jego zużycia?

Pamiętaj, aby podczas ruszania i zatrzymywania pojazdu oraz przy każdej zmianie biegów wcisnąć sprzęgło maksymalnie do podłogi!

Długa jazda na półsprzęgle

Połowiczne wciskanie sprzęgła podczas jazdy (choćby najdelikatniejsze), czyli tak zwana jazda na półsprzęgle, powoduje jego obciążenie i nadmierne zużywanie tarcz. Unikaj długotrwałego naciskania sprzęgła. To bardzo istotne szczególnie w przypadku wzniesień: lepiej trzymać samochód na hamulcu, niż podtrzymywać na sprzęgle.

Trzymanie stopy nad sprzęgłem w trakcie jazdy

Niewielu kierowców wie, że po lewej stronie sprzęgła wyznaczone jest specjalne miejsce na ułożenie stopy podczas jazdy. Większość woli jednak trzymać nogę nad sprzęgłem. To niebezpieczne, ponieważ nawet najmniejszy nacisk na ten pedał zwiększa tarcie, a w konsekwencji skrzynia biegów i podzespoły szybciej się zużywają.

Wciskanie sprzęgła podczas postoju

Złym nawykiem jest również uporczywe trzymanie samochodu na sprzęgle podczas postoju – w korku lub na czerwonym świetle. Prowadzi to do szybszego zużycia łożyska wyciskowego. W takich przypadkach lepiej trzymać pojazd na biegu jałowym, czyli tak zwanym luzie, a bieg wrzucać wtedy, kiedy zapali się żółty sygnalizator.

Nieprawidłowa redukcja biegów

Drastyczna redukcja biegów – na przykład z piątego na drugi – bardzo obciąża cały mechanizm i powoduje uszkodzenia synchronizatorów. Redukcja biegów powinna odbywać się po kolei, czyli: z piątego biegu na czwarty, później z czwartego na trzeci i dopiero z trzeciego na drugi. Warto też pamiętać, że bieg pierwszy służy jedynie do ruszania i nie powinno się wrzucać go podczas cyklu redukcji.

Nieregularna wymiana oleju przekładniowego

Za odpowiednie działanie skrzyni biegów w samochodzie odpowiada olej przekładniowy. Wymianę tego oleju powinno się przeprowadzać średnio po przejechaniu stu tysięcy kilometrów. Nie zapominaj o tym, jeśli chcesz utrzymać skrzynię biegów pojazdu w dobrym stanie. Wymiana oleju i płynów u mechanika to rutynowa czynność.

Brak systematycznych kontroli diagnostycznych

Użytkowanie samochodu jest jednoznaczne ze stopniowym zużywaniem się i wysłużeniem sprzęgła. Dlatego należy pamiętać o regularnej diagnostyce samochodu, dzięki której stan techniczny naszego pojazdu – w tym również skrzyni biegów – będzie na bieżąco monitorowany.

Jakich zachowań unikać w przypadku automatycznej skrzyni biegów?

“Automaty” działają nieco inaczej niż ręczne skrzynie biegów. Podczas korzystania z automatycznych wersji warto pamiętać o następujących kwestiach:

• nie ruszaj tuż po odpaleniu auta, kiedy silnik jest jeszcze zimny;
• korzystaj prawidłowo z trybów pracy skrzyni biegów: nie włączaj trybu “P” lub “N” podczas postoju na czerwonym świetle;
• w czasie stania w korku unikaj jazdy na biegu neutralnym;
• unikaj trybu sportowego, który bardzo obciąża skrzynię biegów;
• pamiętaj o regularnej wymianie oleju i płynów.

Co zrobić w przypadku awarii skrzyni biegów?

Jeśli zauważymy, że skrzynia biegów w naszym samochodzie nie działa prawidłowo, konieczna jest wizyta u specjalisty od mechaniki samochodowej. Konieczna może być regeneracja turbiny lub regeneracja skrzyni biegów, lub wymiana poszczególnych części (na przykład tarczy lub łożyska). To zdecydowanie mniejszy koszt niż wymiana całego mechanizmu skrzyni biegów, która może sięgać nawet kilku tysięcy złotych.

 

powróć