
Jak rozpoznać uszkodzony termostat w samochodzie?
Spis treści
Znasz ten stres, kiedy wskazówka temperatury w samochodzie zaczyna niebezpiecznie wzrastać? Albo wręcz przeciwnie – auto jedzie, ale ogrzewanie słabo działa, a silnik jest jakby słabszy? To mogą być pierwsze sygnały, że termostat w Twoim samochodzie zaczyna szwankować. Ten element układu chłodzenia silnika jest niezbędny dla utrzymania efektywnej pracy jednostki napędowej. Odpowiada za regulację przepływu cieczy chłodzącej w obiegu dużym i małym. Kierowcy często bagatelizują pierwsze symptomy, które świadczą o uszkodzeniu termostatu samochodowego, a to może prowadzić do poważnych i kosztownych napraw. Przeczytaj artykuł, aby dowiedzieć się jakie objawy powinny Cię zaniepokoić i na co zwrócić uwagę, żeby szybko rozpoznać, czy to właśnie termostat jest winowajcą. Nie chcemy straszyć, ale jazda z uszkodzonym termostatem może skończyć się poważnym przegrzaniem silnika!
- Uszkodzony termostat może prowadzić do przegrzewania lub niedogrzania silnika.
- Awaria termostatu wynika najczęściej ze zużycia materiałów i może objawiać się zablokowaniem w pozycji otwartej (niedogrzany silnik) lub zamkniętej (przegrzanie).
- Ignorowanie objawów uszkodzonego termostatu grozi poważnymi awariami silnika, dlatego konieczna jest szybka diagnostyka i naprawa.
Jakie funkcje pełni termostat w samochodzie?
Najprościej mówiąc termostat to taki strażnik temperatury silnika, a jego głównym zadaniem jest dbanie o to, by jednostka napędowa pracowała w optymalnych warunkach. Kiedy ten element zawodzi, cały układ chłodzenia zaczyna szwankować.
Cztery główne funkcje termostatu to:
- regulacja przepływu płynu chłodzącego – to on decyduje, kiedy płyn chłodniczy ma krążyć przez duży obieg, czyli przez chłodnicę, a kiedy tylko w małym obiegu, z pominięciem chłodnicy;
- utrzymanie stałej temperatury silnika – odpowiada za to, aby silnik jak najszybciej osiągnął optymalną temperaturę i potem ją utrzymywał;
- ochrona przed przegrzaniem – w przypadku awarii układu chłodzenia, termostat może ograniczyć przepływ płynu chłodzącego, dzięki temu zapobiega przegrzaniu silnika;
- utrzymanie efektywnego spalania paliwa – silnik, który pracuje w optymalnej temperaturze, jest bardziej wydajny. Niedogrzana jednostka napędowa spala więcej paliwa;
sprawne ogrzewanie wnętrza samochodu – ciepło z płynu chłodniczego jest wykorzystywane do ogrzewania kabiny pojazdu.
Czy Twój samochód wolno się nagrzewa, a może przegrzewa się w korku?
Umów się na konsultację w profesjonalnym serwisie w Krakowie
Pierwsze objawy uszkodzonego termostatu. Co powinno Cię zaniepokoić?
Czy wskazówka dotycząca temperatury silnika zaczyna wariować? Czy ogrzewanie w aucie nagle słabo działa? A może wentylator chłodnicy hałasuje zaraz po odpaleniu zimnego silnika? Są to lampki ostrzegawcze, których nie możesz lekceważyć!
Pierwsze objawy uszkodzenia termostatu mogą być różne, ale jedno jest pewne – zawsze kręcą się wokół temperatury silnika:
- przegrzewanie silnika (szybki wzrost temperatury na wskaźniku);
- niedogrzanie silnika (wskaźnik temperatury pozostaje nisko nawet po dłuższej jeździe);
- wahania temperatury płynu chłodniczego;
- zimne powietrze z nawiewów przy ciepłym silniku;
- zwiększone zużycie paliwa;
- rosnąca temperatura cieczy chłodzącej i pełny zbiornik wyrównawczy;
- większe wibracje silnika i słabsza reakcja na przyspieszenie;
Wskazówka: Układ chłodzenia może niewłaściwie pracować także w wyniku uszkodzenia pompy wody, radiatora chłodnicy, paska klinowego. Warto także regularnie kontrolować ilość płynu chłodzącego, gdyż jego zbyt niski poziom może być powodem problemów z przegrzewającym się silnikiem.
Informacje co zrobić w sytuacji, gdy dojdzie do przegrzania jednostki napędowej znajdziesz w tekście: Co robić w sytuacji przegrzanego silnika?
Przyczyny awarii termostatu – co najczęściej się psuje?
Nieprawidłowe działanie termostatu w samochodzie dostawczym lub osobowym to poważny problem, którego nie należy lekceważyć. Najczęściej winne jest normalne zużycie elementów. Termostat pracuje w ciężkich warunkach – ciągłe zmiany temperatury, kontakt z płynem chłodniczym sprawiają, że materiały się starzeją, sprężyna słabnie, a mechanizm zaczyna szwankować. Do awarii dochodzi w wyniku zacięcia się termostatu w pozycji otwartej lub zablokowania zaworu w pozycji zamkniętej.
Zdaniem eksperta
Zaraz po uruchomieniu samochodu termostat pozostaje zamknięty, a płyn chłodzący krąży wyłącznie w małym obiegu, omijając chłodnicę. Dzięki temu silnik szybciej osiąga optymalną temperaturę. Gdy ciecz nagrzeje się do około 90 stopni Celsjusza, termostat się otwiera i uruchamia duży obieg. Gorący płyn trafia wtedy do chłodnicy, gdzie ulega schłodzeniu, po czym wraca do silnika, aby obniżyć jego temperaturę. W skrócie: zamknięty termostat pozwala na szybkie rozgrzanie silnika, a otwarty pomaga go schłodzić – mówi Robert Witkowski, właściciel firmy autoserwiskrakow24.pl.
Zablokowanie termostatu w pozycji otwartej
Zdecydowanie mniej niebezpieczne i poważne jest pozostanie termostatu stale w pozycji otwartej. W takiej sytuacji płyn chłodniczy cały czas krąży w obiegu. Efekt? Silnik bardzo długo się nagrzewa lub w ogóle nie osiąga temperatury roboczej. Chociaż jednostka napędowa w takiej sytuacji nie może się przegrzać, jest to sytuacja wymagająca kontroli u mechanika. Silnik pracuje niedogrzany, gorzej spala paliwo, a do tego występuje problem z ogrzewaniem kabiny pasażerskiej.
Zablokowanie termostatu w pozycji zamkniętej
Zdecydowanie bardziej poważną usterką jest zablokowanie termostatu w pozycji zamkniętej. Płyn nie jest w stanie płynąć do chłodnicy, silnik się nie chłodzi i w efekcie zaczyna się przegrzewać. Taka awaria może sporo kosztować, jeśli nie zaprzestaniesz jazdy zaraz po jej zauważeniu. Kontynuacja podróży spowoduje, że spod maski zacznie wydostawać się dym, a silnik ulegnie zatarciu.
Czym grozi jazda z zepsutym termostatem?
Jazda z zepsutym termostatem może Cię sporo kosztować. Naprawdę nie warto ryzykować. Jeśli termostat jest zablokowany w pozycji zamkniętej, to może dojść do przegrzaniem silnika. Może się to skończyć uszkodzeniem uszczelki pod głowicą, która zostanie przepalona, a w najgorszym przypadku pęknięciem głowicy lub zatarciem silnika. Naprawa takich uszkodzeń będzie odczuwalna dla Twojego portfela.
Co zrobić, gdy podejrzewasz uszkodzony termostat?
Podejrzewasz, że termostat szwankuje? Pierwsza i najważniejsza rzecz – nie panikuj, ale też nie ignoruj problemu! Jeśli zauważysz którykolwiek z wymienionych w artykule objawów, nie zwlekaj z wizytą w sprawdzonym warsztacie samochodowym. Mechanik porządnie zdiagnozuje problem, upewni się, czy to na pewno termostat. Przy okazji sprawdzi cały układ chłodzenia (pompę wody, chłodnicę, węże) i dokona diagnostyki samochodu. Pamiętaj, że wczesna diagnoza i wymiana termostatu to niewielki koszt w porównaniu z naprawą silnika w przypadku jego przegrzania.
Przeczytaj również inne nasze artykuły:
- Remont czy wymiana silnika – wady i zalety obu rozwiązań
- Co robić, gdy silnik bierze olej?
- Awaria pompy paliwa a wydajność silnika. Przyczyny i objawy uszkodzonej pompy paliwa

Autor wpisu
Auto Serwis - zespół ekspertów z zakresu mechaniki pojazdowej: samochodowej i motocyklowej. Nie tylko pomagamy na miejscu - w naszym serwisie, ale też poprzez nasze poradniki.